آواچه - ۸۲ (شیوۀ تخاطب)
دانلود آواچۀ شمارۀ ۸۲ «ویراستاران»: ۱ مگابایت، ۲ دقیقه
متن فایل صوتی:
در کلام، از شیوه‌های تخاطب متناسب باید استفاده کنیم. شیوۀ تخاطب یعنی چه؟ یک وقت هست می‌گویم این کتاب را بردارید، یک وقت هست می‌گویم این کتاب را بردار، یک وقت هست می‌گویم این کتاب را برمی‌داریم. همان من، تو، او، ما، شما، ایشان است. اول شخص، دوم شخص، سوم شخص، بعد مفرد، جمع، مفرد، جمع، مفرد، جمع. هر کدام جایی دارد. مثلاً در متن علمی ما نمی‌توانیم از دوم شخص استفاده کنیم. نمی‌توانیم بگوییم شما در بدنتان هزاران کیلومتر رگ دارید. نه. باید بگوییم انسان. باید سوم شخص مفرد به‌کار ببریم. انسان در بدنش هزاران کیلومتر رگ دارد. شما را برای کجا استفاده می‌کنیم؟ یعنی دوم شخص جمع را؛ جایی که می‌خواهیم احترام بگذاریم، ادب قائل شویم. حالا دوم شخص مفرد کجاست؟ تو؛ هر جا که صمیمی است. مثلاً یک روان‌شناس وقتی می‌خواهد با شما صحبت کند از این خیلی استفاده می‌کند. عزیزم سررشتۀ زندگی‌ات را دستت بگیر. هدفت از زندگی چیست؟ او اگر بخواهد بگوید انسان باید در زندگی‌اش هدف داشته باشد، انسان باید تلاش کند، خیلی به فضا نمی‌خورد، من پیامش را نمی‌گیرم و با او ارتباط صمیمی برقرار نمی‌کنم. جاهایی که می‌خواهید انگیزشی صحبت کنید و فراخوان بدهید و افراد را دعوت کنید به یک کار، بهترین شیوۀ تخاطب اول شخص جمع است. ما باید زبانمان را پاس بداریم، ما باید تلاش کنیم که محیط زیست در ایران پابرجا بماند. اگر بگویم تو باید تلاش کنی، یا بگویم ایرانی‌ها باید تلاش کنند، خیلی اثرگذار نیست. شیوۀ تخاطب بحث بسیار گسترده‌ای است. من فشرده چند سرنخ دستتان دادم. بنویسید روی کاغذ و رویش فکر کنید و ببینید هر کدام برای چه فضای گفتاری و نوشتاری مناسب است.